Bij om het even welk veranderingsproces botst men onvermijdelijk op weerstand. Ook in de natuurkunde kent men dit verschijnsel: inertie of traagheid. Elk voorwerp wil in zijn bewegingstoestand volharden en er is energie nodig om ‘deze volharding te breken’.
Mensen zijn evenmin tuk op verandering omdat het nu eenmaal een inspanning vergt om een verworven werkwijze te wijzigen. De gevraagde inspanning verschilt uiteraard van persoon tot persoon.
BPS laat toe om te achterhalen bij wie welke weerstand het sterkst zal spelen, waardoormaatregelen/communicatie op groepsniveau met meer nuance en dus efficiënter op individueel niveau aangekaart kunnen worden.
Werkwoorden & Veranderingsprocessen
Bij elk werkwoord volgt voor een hoge/lage score de mogelijke impact van verandering op individueel niveau. De tips zijn richtinggevend, maar voor iedereen zal dit anekdotisch/persoonlijk ingevuld moeten worden.
ONTVANGEN
Hoge score:
Geen weerstandshaard. Mensen zijn bereid te luisteren.
Lage score:
Mogelijke weerstandshaard vanuit onvoldoende ‘mee’ zijn of geen interesse hebben.
Probleem: Mensen die minder open staan voor wat anderen vertellen, pikken doorgaans mee
wat van pas kan komen, waardoor informatie een persoonlijk kleurtje kan krijgen. Bovendien
storen ze zich niet snel aan wat anderen van hen denken, waardoor ‘zich conformeren’ niet
meteen hun prioriteit is. Kortom, niet altijd even makkelijk om hen mooi ‘in lijn’ te krijgen.
Tip: Zorg ervoor dat de boodschappen voor en tijdens het veranderingsproces blijven doordringen = Duidelijk communiceren en blijven communiceren, desnoods even apart nemen.
ZENDEN:
Neutraal,
maar een ‘Zender’ die mee is, draagt de boodschap natuurlijk mee uit!
DICTEREN
Hoge score:
Mogelijks ideologische -, principiële – of machtsweerstandshaard. Vaak staan deze mensen mee aan de wieg van het veranderingsproces, maar indien dit niet zo is…
Probleem: Doorgaans hebben deze mensen ook macht binnen een organisatie, omwille van de
bereikte positie of als woordvoerder van anderen (bvb. vakbond). Het zijn mensen die sterk
geloven (soms principieel) in hun visie en waarden. Indien ze zich verzetten, is het echt niet
makkelijk om hen mee te krijgen. Mensen met een uitgesproken andere visie, zullen
wellicht de organisatie verlaten. Mensen met jaren anciënniteit kunnen een enorme klip
betekenen indien ze het veranderingsproces niet genegen zijn en/of voeden voortdurend
negatieve communicatie inzake de verandering.
Tip: Met voldoende geduld en overtuigingskracht stap voor stap aan boord proberen te krijgen door hun visie/principes/actuele machtspositie te verzoenen met het nieuwe ideeëngoed.
Lage score:
Weinig weerstand. Deze mensen zijn eerder inschikkelijk, maar kunnen meegesleurd worden door ‘negativisten’.
DENKEN
Hoge score:
Mogelijks rationele weerstandshaard.
Probleem: Deze mensen zoeken rationele-logische argumenten om hun weerstand te voeden.
Tip: Zelf voldoende rationele argumenten verzamelen om hen te overtuigen; facts & figures.
Lage score:
Mogelijks emotionele weerstandshaard.
Probleem: Deze mensen voelen zich om vage, vaak emotionele redenen niet happy met de
verandering, voelen zich eerder ongemakkelijk/onrustig bij de situatie.
Tip: Achterhalen wat er bij hen ‘niet juist voelt’ en hier open over communiceren en de ‘gevoels-argwaan’ verminderen en/of onrust temperen. Beelden of testimonials werken hier veel beter dan koele ‘facts&figures’. Ook ondersteunend geruststellen kan helpen.
DOEN:
Neutraal,
maar een ‘Doener’ die mee is, verzet natuurlijk meer fysiek werk!
NOTEREN
Hoge score:
Mogelijke weerstandshaard vanuit vast houden aan vertrouwde werkwijze.
Probleem: De functie van deze mensen is vaak sterk administratief gekleurd en administratie is
het domen bij uitstek waar zich enerzijds snel ‘methodieken verankeren’ en anderzijds
verandering schering en inslag is (andere software, andere klantbenadering, integratie
boekhouding, andere spelregels vanuit de overheid…).
Tip: Zoals aangehaald, hebben deze mensen zich vaak een erg specifieke manier van werken
eigen gemaakt. Het is dan belangrijk om de persoonlijke voordelen van een nieuwe werkwijze te benadrukken; minder tijd verliezen aan klasseerwerk, meer autonomie, meer persoonlijke contacten, minder corrigeerwerk, enz. Er zijn immers ook altijd wel minder prettige kantjes aan de vertrouwde werkwijze. Denk ook aan mogelijke beloningen voor snelle leerlingen en aan een goede (technische helpdesk) ondersteuning!
Lage score:
Weinig weerstand. Het administratieve werk is voor hen sowieso vervelend.
VERKENNEN
Hoge score:
Deze mensen staan van nature open voor vernieuwing en zijn veranderingsbereid.
Lage Score:
Weerstand tegen verandering.
Probleem: Deze mensen vinden het best ok zoals het is, dus ze zien alleen maar nadelen en
denken in zichzelf ‘waar komen ze nu weer mee af’. Dit type weerstand is veeleer passief zoals
in de natuurkunde. Hier moet men dus de ‘inertie’ aanpakken: hoe krijgen we ze in beweging?
Tip: Veelal is het hier een kwestie van persoonlijke voordelen in de verf te zetten; het werk
wordt gezonder, er zullen minder onaangename verrassingen zijn, zo ga je mee met je tijd, je
kan het elders ook gebruiken…, maar denk ook aan een bonus/premie bij succes of zelfs bij
positieve inzet…
REMMEN
Hoge score:
Sterke weerstandshaard.
Probleem: Achter een hoge score op Remmen schuilt onzekerheid die zich vertaalt in angst voor
het ongekende, voor de toekomst, om fouten te maken (negatieve faalangst),… Door deze diep
gewortelde onzekerheid, ruilt men echt niet graag een getrainde vaardigheid in voor een
nieuwe of een vertrouwde methodiek tegen een andere… Dit is dan ook veruit de grootste
individuele bron van weerstand tegen verandering.
Tip: Alles wat bevorderlijk is voor een toename van het gevoel van zekerheid kan helpen:
• Klare communicatie
• Projecties maken naar de toekomst (hoe ziet je werkdag er straks uit)
• Hoe voorkomt de nieuwe aanpak de kans dat je fouten maakt
• Hoe verzekeren we je dat je het echt wel zal kunnen (opleiding/begeleiding…)
• Waar mag je op rekenen indien het toch niet echt vlot loopt
• Wat nemen we mee van de vertrouwde werkwijze, wat blijft zoals het is
• Voortdurend ondersteunend geruststellen
• …
Lage score:
Veranderingsbereid: deze mensen zijn eerder onbekommerd en maken zich niet snel druk over verandering.
STUREN
Hoge score:
Belangrijke mogelijke weerstandshaard.
Probleem: Mensen die zelf niet achter het stuur zitten en hoog scoren op Sturen, kunnen een
heel andere kant op willen gaan of een heel ander tempo voor ogen hebben.
Tip: snel betrekken in het project en ervoor zorgen dat het veranderingsproces mede hun doel wordt en dat hun agenda in de mate van het mogelijke gerespecteerd zal worden. Indien dit niet lukt, zullen ze controleverlies trachten te voorkomen door vast te houden aan structuren, werkmethodes en procedures die hen bevestigen in hun positie.
Lage score:
Geen actieve weerstandshaard, maar deze mensen draaien een beetje mee met de heersende winden. Indien de grote massa ‘anti’ is, zullen zij het ook zijn…
Tot slot ‘combines’:
• Mensen kunnen meerdere weerstandshaarden hebben. Mensen die laag scoren op Verkennen en hoog op Remmen, vormen de klassieke weerstandsgroep. Zij hebben absoluut geen behoefte aan opgelegde vernieuwing.
• De moeilijkste weerstandsgroep echter zijn de mensen die hoog scoren op Sturen + Dicteren en niet als gangmaker/bedenker betrokken zijn bij het project. Deze mensen hebben doorgaans iets in de pap te brokken en ze hebben het erg moeilijk met visie/richting/structuur die van buitenaf wordt opgedrongen. Indien ze niet mee zijn, is het een beetje alle hens aan dek om hen zo snel mogelijk aan boord te halen.
Mr/Mvr. Ohm Weerstand
Indien iemand met onderstaande energieverdeling niet van bij aanvang betrokken is bij veranderingsprocessen, ontstaat er bijna zeker een ernstig weerstands-probleem.
Ontvangen 1
Zenden 5
Dicteren 8
Denken 1
Doen 5
Noteren 8
Verkennen 1
Remmen 8
Sturen 8
Uiteraard helpen we graag om veranderingsprocessen te bespoedigen door analyses en individuele adviezen. Voor meer informatie of vragen kan je altijd terecht op http://www.basicprofile.com/nl/ of via onze mailbox. Heb je interesse naar je eigen resultaten? Stuur ons dan zeker ook een berichtje!
